Badanie dna oka, znane również pod pojęciem oftalmoskopii, wziernikowania dna oka oraz fundoskopii, jest metodą pozwalającą na wykrycie zmian występujących w obrębie narządu wzroku. Wśród nich należy wymienić chociażby nadciśnienie lub cukrzycę. Zalecenie wykonania tego badania nie musi zaś występować jedynie z propozycji okulisty, gdyż jest to badanie, na które kierować mogą diabetolodzy lub kardiolodzy, ponieważ badanie dna oka jest doskonałym sposobem na monitorowanie postępowania choroby.
Wśród przyczyn, które są wskazaniem do wykonania oftalmoskopii są osłabienia ostrości widzenia oraz zaburzenia w widzeniu barw. Zdarza się również, iż osoba chora zaczyna widzieć nieprawidłowo. Pojawiają się wtedy linie lub też widzenie jednym okiem jest dużo słabsze. Część osób dotkniętych schorzeniem skarży się również na występowanie czarnych punktów oraz błysków światła. Konieczną przyczyną skłaniającą do wykonania badania dna oka jest również występowanie chorób naczyniowych, przede wszystkim nadciśnienie oraz cukrzyca. Miażdżyca należy również do wskazania oftalmoskopii.
Badanie dna oka pozwala wykryć przede wszystkim:
– choroby wzroku, włącznie z jaskrą i zaburzeniami neurologicznymi;
– zaburzenia funkcjonowania siatkówki (np. uszkodzenie plamki żółtej oka);
– guza mózg;
– anemię;
– nadciśnienie;
– cukrzycę’
– miażdżycę;
– białaczkę.
Jak wygląda badanie dna oka?
Przygotowanie do wykonania oftalmoskopii nie należy do szczególnie skomplikowanych, aczkolwiek dla odpowiedniego wykonania zabiegu koniecznej jest podanie kropli z atropiną. Działanie atropiny pozwala rozszerzyć źrenicę oka, co powoduje pogorszenie widzenia. Dlatego więc na takie badanie należy wstawić się z osobą towarzyszącą. W przypadku, gdy dni są słoneczne, ważnym jest, aby ukryć się za przeciwsłonecznymi okularami, gdyż atropina powoduje chwilową nadwrażliwość na promienie słoneczne. Wśród skutków badania dna oka istnieją również bóle głowy, a nawet nudności oraz wymioty. Każde badanie poprzedzone jest wywiadem, w którym okulista zadaje szczegółowe pytania odnośnie wieku, wykonywanego zawodu czy występujących u pacjenta chorób i przyjmowanych leków.
Po odczekaniu 15 minut od podania kropli, zaczynają one działać. Wtedy zaczyna się właściwe badanie dna oka, które można przeprowadzić na trzy sposoby o różnym przebiegu.
Oftalmoskopia znana również jako wziernikowanie bezpośrednie pozwala rozpoznać choroby plamki żółtej lub błony naczyniowej. Badanie wykonywane jest za pomocą oftalmoskopu, specjalnego urządzenia, które z jednej strony oświetla źrenicę, a z drugiej posiada okular pozwalający zobaczyć okuliście obraz oka w piętnastokrotnym powiększeniu.
Oftalmoskopia pośrednia znana jako wziernikowanie pośrednie może być wykonywana za pomocą wziernika Fisona. Źródło światła zlokalizowane jest na specjalnym kasku, który ubiera okulista. Znajdują się na nim również soczewki pokazujące powiększony i odwrócony zarazem obraz oka.
Funduskamer Non-Mydriatic jest stosunkowo nową metodą, która nie wykorzystuje kropli atropinowych. Badanie to wykonywane jest wyłącznie u osób, których źrenica nie przekracza szerokości mniejszej niż 2,5mm. Lekarz w tej metodzie uzyskuje kolorowe zdjęcie, dzięki któremu możliwe jest ocenienie stanu oka. Fotografia nie posiada jednak obwodu siatkówki oraz ciała szklistego, dlatego wykorzystuje się jej wyłącznie w charakterze badań przesiewowych.
Szczególne sytuacje konieczności wykonania badania dna oka występują u kobiet w ciąży oraz u dzieci. Badanie oftalmoskopii jest zabiegiem bezpiecznym, które nie posiada negatywnego wpływu na rozwój płodu. Dlatego nie ma przeciwwskazań dla wykonywania tych badań u kobiet w ciąży. Zalecana jest nawet regularność wykonywania, ponieważ schorzenia współistniejące z ciążą mogą doprowadzić do znacznego uszkodzenia narządu wzroku, z odklejeniem siatkówki włącznie. Do tych schorzeń należą nadciśnienie tętnicze w ciąży oraz cukrzyca ciężarnych.
Badanie dna oka jest również możliwe u niemowląt oraz dzieci. Test przeprowadzany jest zwłaszcza u wcześniaków w trakcie pierwszego miesiąca życia, gdyż głównym wskazaniem jest wykrycie retinopatii we wczesnym stadium.
Oftalmoskopia wykonywana dzieciom zalecana jest w przypadku zeza lub nieprawidłowego widzenia barw czy nagłego pogorszenia się wzroku.
Po więcej informacji zapraszamy na www.wrosinski.pl.
